Blogs - Welcome To New Delhi Odia Samaj

ଅନବସରରୁ ନବଯୌବନ: ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦିବ୍ୟ ରଥଯାତ୍ରାର ଆଦ୍ୟପର୍ବ

କୋଟିବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଠାକୁର ସେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ। ଭକ୍ତଙ୍କ ଭାବରେ ସେ ଯୋଡ଼ା। ତାଙ୍କ ଲୀଳା ଅପୂର୍ବ । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ବାରମାସରେ ତେର ଯାତ ପାଳନ ହୋଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଅନେକ ଯାତ୍ରା ବା ପର୍ବରେ ତାଙ୍କର ବିଜେପ୍ରତିମା ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିଥିବା ବେଳେ ସ୍ନାନଯାତ୍ରା ଓ ରଥଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀଜିଉ ସ୍ବୟଂ ରତ୍ନସିଂହାସନରୁ ଅବତରଣ କରି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ବାହାରକୁ ଆସିଥାଆନ୍ତି । ଏହି ସ୍ନାନ ଯାତ୍ରା ହେଉଛି ରଥଯାତ୍ରାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଉତ୍ସବ। ଏହାର ପନ୍ଦର ଦିନ ପରେ ପଡ଼େ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା। ହେଲେ ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କର ଅନେକ ନୀତି ଓ ପରମ୍ପରା ପାଳିତ ହୁଏ, ଯେପରି ଅଣସର ନୀତି, ନବଯୌବନ ଓ ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି। ଆସନ୍ତୁ ଆଜିର ବ୍ଲଗରେ ଏହି ତିନୋଟି ପରମ୍ପରା ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବା।

ଅଣସର ନୀତି

ପ୍ରଥମେ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାର ସ୍ନାନ ଯାତ୍ରାରେ ରତ୍ନସିଂହାସନରୁ ଓହ୍ଲାଇ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ବଡ଼ ଭାଇ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ସହ ସ୍ନାନବେଦୀକୁ ଆସି କୋଟି କୋଟି ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥାନ୍ତି । ଏହାପରେ ଠାକୁର ଜ୍ବରରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି। ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ପନ୍ଦର ଦିନ ଯାଏଁ ଅଣସରରେ ରହନ୍ତି। ଏହି ଅଣସର ବା ଅନବସର ସମୟରେ ଦଇତାପତି ସେବକ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁପ୍ତ ସେବା କରନ୍ତି। ସାଧାରଣ ଲୋକ ଚିକିତ୍ସାଳୟରେ ରହିଲା ପରି ମହାପ୍ରଭୁ ମଧ୍ୟ ଅଣସର ଘରେ ରହି ଜ୍ବର ପାଇଁ ଉପଚାର ହୁଅନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଧଳା ସୂତାବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରି ଫଳମୂଳ ଖାଆନ୍ତି ଏବଂ ସର, କ୍ଷୀର, ଅଳେଇଚ ଓ କର୍ପୁର ପଡ଼ିଥିବା ପଣା ପିଅନ୍ତି। ଜ୍ବରରେ ପୀଡ଼ିତ ଚତୁର୍ଦ୍ଧା ବିଗ୍ରହଙ୍କ ଏହି ଅଣସର ଘରକୁ ଦଇତା ଓ ପତି ମହାପାତ୍ର ସେବକଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସେବକ କେହି ପ୍ରବେଶ କରିବା ନିଷିଦ୍ଧ ଥାଏ। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଅଣସର ସମୟରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଘଣ୍ଟ, ଗୀତ ଅବା କୌଣସି ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ନାହିଁ । ଅଣସର ପିଣ୍ଡିରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିଜେ ପରେ ଓଦା ଲୁଗା ଉଲାଗି ସହ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ବିଶେଷ ଦିନରେ ଫୁଲୁରି ତେଲ, ଓଷୁଅ ଲାଗି, ଚନ୍ଦନ ଲାଗି ଓ ଘଣା ଲାଗି ନୀତି ହୋଇଥାଏ।

ଅଣସର ସମୟରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ପଟ୍ଟିଦିଅଁ ପୂଜା ପାଆନ୍ତି। ଭକ୍ତମାନେ ଅନବସର କାଳରେ ଅଣସର ତାଟିରେ ପଟ୍ଟିଦିଅଁଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରନ୍ତି।

ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ଓ ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି

ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଅଣସର ସେବା ପରର ଦୁଇଟି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନୀତି ହେଉଛି- “ନେତ୍ରୋତ୍ସବ” ଓ “ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ”। ପନ୍ଦର ଦିନ ଅଣସର ସେବା ଚାଲିବା ପରେ ଷୋଡ଼ଶ ଦିନ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସେହି ଦିନ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନର ସୁଯୋଗ ମିଳେ। ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ପୂର୍ବରୁ ଅଣସର ତାଟିରେ ପୂଜିତ ପଟ୍ଟଦିଅଁଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ବିସର୍ଜନ କରାଯାଏ। ତାଟି ସମ୍ମୁଖରେ ପୂଜିତ ସାତ ଦେବଦେବୀଙ୍କୁ ସ୍ବସ୍ଥାନକୁ ନିଆଯାଇ ତାଟି ଖୋଲି ଦିଆଯାଏ । ତାପରେ ପୁଣି ଦାରୁ ବିଗ୍ରହଙ୍କ ମଧ୍ୟକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି । ମହାପ୍ରଭୁ ଏହି ବିଜୟା ଅମାବାସ୍ୟାରେ ସୁସ୍ଥ ହୋଇ ନବଯୌବନ ଲାଭ କରି ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ପୁଣି ଥରେ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ “ନବଯୌବନ ବେଶ” ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ବର୍ଷକୁ ଏଗାର ମାସ ରତ୍ନସିଂହାସନରେ ଦର୍ଶନ ଦେଉଥିବା ବେଳେ ଅଣସର ପିଣ୍ଡିରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନକୁ ଭକ୍ତମାନେ ସାରା ବର୍ଷ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥାନ୍ତି। କାରଣ କୁହାଯାଏ ଯେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ କଲେ ଉତ୍ତମ ଗତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ।

ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ପରେ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଦିନ ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି ପାଳିତ ହୋଇଥାଏ। ଏହାର ବିଧି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର। ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ପୂର୍ବରୁ ବନକଲାଗି ସମୟରେ ଶ୍ରୀମୁଖ-ଶିଙ୍ଗାରୀ ଦତ୍ତ ମହାପାତ୍ର ସେବକ ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କର ନେତ୍ର ଅଙ୍କନ କରିଥାଆନ୍ତି। ସେଥିରେ ନେତ୍ର ପିତୁଳା ବି ଅଙ୍କନ ହୋଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ତାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇନଥାଏ। ଏହି ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ଦିନ ଦତ୍ତ ମହାପାତ୍ର ସେବକଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ କଳାକୁ ପୂଜାପଣ୍ଡା ସେବକ ତିନି ଖଣ୍ଡ ତୁଳସୀ କାଠିରେ ସେହି ନେତ୍ର ପିତୁଳା ଅଙ୍କନକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥାଆନ୍ତି, ଯାହାକୁ “ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି” କୁହାଯାଇଥାଏ। ତେବେ ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ଯେ ପବିତ୍ର ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତିକୁ ଯେଉଁମାନେ ଦର୍ଶନ କରନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ବୈକୁଣ୍ଠପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ସମସ୍ତ ନୀତି ସରିବା ପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଜ୍ଞାମାଳ ନିଆଯାଇ ରଥଯାତ୍ରା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ତିନି ଗୋଟି ରଥକୁ ରଥ ଖଳାରୁ ସିଂହଦ୍ବାର ସମ୍ମୁଖକୁ ଅଣାଯାଇଥାଏ। ଏହାପରେ ପ୍ରାତଃକାଳୀନ ପୂଜା ଓ ବନ୍ଦାପନା ସମାପନା ପରେ ଭାଇଭଉଣୀଙ୍କ ସହ ମହାପ୍ରଭୁ ଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି ।

ବିଶ୍ବପ୍ରସିଦ୍ଧ ଘୋଷଯାତ୍ରା ହେଉଛି ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଆଲୌକିକ ଯାତ୍ରା । ବର୍ଷକୁ ଥରେ ସ୍ବୟଂ ଠାକୁର ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରୁ ବାହାରି ଆସି ସମଗ୍ର ସଂସାରକୁ ଦିବ୍ୟ ଦର୍ଶନ ଦିଅନ୍ତି। ଏହି ଦୃଶ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅପୂର୍ବ ଓ ଅଦ୍ବିତୀୟ। କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ପବିତ୍ର ରଥଯାତ୍ରାକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ମର୍ତ୍ତ୍ୟକୁ ଓହ୍ଲାଇ ଆସନ୍ତି ତେତିଶ କୋଟି ଦେବଦେବୀ। ଆଉ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତଙ୍କ ଗହଳିରେ ରଥ, ପଥ ଓ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡ ହୋଇଯାଏ ପବିତ୍ର ।

No Comments

Odia Samaj Delhi

July 2, 2024

ଅଣସର ନୀତି

ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ଓ ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ନୀତି

The Construction of Chariots for Rath Yatra

Rath Yatra, also known as the Festival of Chariots, is a breathtaking spectacle that embodies the heart and soul of Odisha. Celebrated with unmatched fervor in Puri, this grand festival honors Lord Jagannath, his brother Lord Balabhadra, and sister Goddess Subhadra. The highlight of the festival is the procession of their majestic chariots, which is a fascinating blend of ancient tradition, meticulous craftsmanship, and deep devotion.

The Timeless Tradition of Rath Yatra

The Rath Yatra, a cornerstone of Odia culture since the 12th century, is one of the most celebrated festivals in India. This grand festival re-enacts the journey of Lord Jagannath from his temple to the Gundicha Temple, symbolizing his visit to his birthplace.

Significance of Rath Yatra

The Rath Yatra holds profound significance both culturally and spiritually. One unique aspect of this festival is its inclusivity; people from all religions and faiths can see the deities and participate in the procession. On other days, non-Hindus are not allowed to enter the Jagannath Temple, but during the Rath Yatra, everyone is welcome to witness and partake in this sacred event. Every year, the Puri Rath Yatra hosts 4-5 lakh pilgrims, making it a vibrant and bustling celebration of devotion and unity.

The construction of the raths is not merely an act of building; it is a ritualistic process steeped in history and spirituality, showcasing the skills and devotion of Odisha’s artisans.

The Sacred Process of Rath Construction: The Majestic Chariots

The construction of the chariots is a meticulous process that starts months in advance. Each chariot is a grand structure, built with precision and adorned with intricate designs. The chariots are made of wood and are crafted by skilled artisans who have inherited this art from their ancestors. These artisans work with deep devotion, ensuring that every detail is perfect.

The construction of the chariots for Rath Yatra is a deeply revered and intricate process that begins with the selection of sacred wood. This wood is chosen from specific forests in Odisha, known for their strength and durability, ensuring the chariots’ resilience during the grand procession. The primary trees used include phassi, dhausa, and simli.

Selection of Sacred Wood

Phassi (Anogeissus acuminata): Known for its robustness and resistance to termites, phassi wood is crucial for the structural integrity of the chariots.
Dhausa (Anogeissus latifolia): This wood is valued for its durability and is used for constructing key parts of the chariots.
Simli (Bombax ceiba): Lightweight yet strong, simli wood is essential for the intricate carvings and decorative elements of the chariots.

Akshaya Tritiya: The Auspicious Beginning

The chosen wood arrives in Puri during Akshaya Tritiya, an auspicious day in the Hindu calendar. This day marks the beginning of the chariot construction, symbolizing prosperity and good fortune. The arrival of the wood is celebrated with rituals and prayers, invoking divine blessings for the successful completion of the chariots.

Crafting the Components:

Skilled artisans, known as Maharanas, transform the wood into the chariot’s components. Every part of the rath having its own symbolic and functional importance.

Wheels: Lord Jagannath’s chariot, Nandighosa, has 16 wheels. These wheels are intricately carved and fitted with iron rims for strength.

Axles and Poles: Designed to support the massive structure, the axles and pulling poles are robust yet flexible.

Assembly and Decoration:

The assembly of the chariots is a grand event held at Bada Danda (Grand Road) in front of the Jagannath Temple. The chariots are then decorated with vibrant canopies made from bright red, yellow, green, and blue cloth, representing different deities.

Nandighosa (Jagannath’s Chariot): Adorned with yellow and red cloth, it stands 45 feet high with 16 wheels.

Taladhwaja (Balabhadra’s Chariot): Decorated with blue and red cloth, stands 44 feet high with 14 wheels.

Darpadalana (Subhadra’s Chariot): Wrapped in black and red cloth, stands 43 feet high with 12 wheels.

The Spiritual Essence

Building the raths is a deeply spiritual process. Each stroke of the chisel and each strike of the hammer is accompanied by prayers and rituals. The Maharanas believe they are divinely guided, turning their craftsmanship into a sacred offering.

The completion of the chariots brings joy and anticipation. As the festival day approaches, the atmosphere in Puri is charged with excitement. The streets come alive with music, dance, and the fervent chants of devotees.

A Celebration of Odisha’s Cultural Heritage

The chariots of Rath Yatra are not just mere vehicles; they are powerful symbols of Odisha’s enduring faith and artistic heritage. As they majestically roll through Bada Danda, the Grand Avenue in Puri, they embody the spiritual journey of Lord Jagannath, Lord Balabhadra, and Goddess Subhadra.

For the people of Odisha, the Rath Yatra is a testament to their rich history and the timeless art of chariot making, a celebration that unites them in devotion and pride.

No Comments

Odia Samaj Delhi

June 27, 2024

Rath Yatra, also known as the Festival of Chariots, is a breathtaking spectacle that embodies the heart and soul of Odisha.

ଉତ୍କଳର ଗୌରବମୟ ଇତିହାସର ମୂକସାକ୍ଷୀ ହେଉଛି ଐତିହାସିକ କଟକ ସହର ତଥା ଆମ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ ରାଜଧାନୀ। ସେହି ଶହ ଶହ ବର୍ଷର ଐତିହ୍ୟକୁ ସାଇତି ରଖିଛି ମିଲେନିୟମ୍ ସିଟି କଟକ। ଏଥିପାଇଁ ଏଠାରେ ରହିଛି ଏକାଧିକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ । କାରଣ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ହେଉଛି ଅତୀତର ଆଇନା। ଆଜିର ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ଆମ ଅତୀତକୁ ଯେପରି ଆମେ ଭୁଲି ନଯାଉ, ତେଣୁ ଯୁବପିଢି ଓ ଛୋଟପିଲାମାନେ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ ନିହାତି ଜରୁରୀ। ଆଉ ଏବେ ଚାରିଆଡ଼େ ଚାଲିଛି ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରବାହ ଏବଂ ଆଗକୁ ବର୍ଷାଋତୁ। ତେବେ ଏହି ଦିନଗୁଡ଼ିକରେ ବାହାରେ ବୁଲିବା ଅପେକ୍ଷା ଇନଡୋର୍ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଛି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ବା ମ୍ୟୁଜିୟମ୍ । ତେବେ ଆଜିର ବ୍ଲଗରେ କଟକ ସହରରେ ଥିବା ସଂଗ୍ରହାଳୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ଏବଂ ଆମ ଆଗାମୀ ଭ୍ରମଣ ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିବା।

ନେତାଜୀ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ସଂଗ୍ରହାଳୟ

କଟକର ଓଡ଼ିଆ ବଜାରରେ ରହିଛି ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ। ଏହା ଏବେ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ପରିଣତ ହୋଇ ପ୍ରମୁଖ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି। ନେତାଜୀଙ୍କ ପିତା କଟକରେ ଓକିଲାତି ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପରେ ଏଠାରେ ଏକ ବିରାଟ ଅଟ୍ଟାଳିତା ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ନେତାଜୀ ଏଠାରେ ଜନ୍ମଲାଭ କରି ତାଙ୍କର ଶୈଶବ ଓ କିଶୋର ଅବସ୍ଥା କଟାଇଥିଲେ । ତେବେ ନେତାଜୀଙ୍କ ସ୍ମୃତି ସ୍ବରୂପ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଘଟଣାମାନକୁ ସ୍ଥାନିତ କରାଯାଇଛି। ଏହାସହ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ଗ୍ୟାଲେରିରେ ନେତାଜୀଙ୍କ ନିତ୍ୟ ବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟ ଜିନିଷ ସହ ଅନେକ ଫଟୋ ଏବଂ ପୁସ୍ତକକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଛି। ଏଥିସହ ମ୍ୟୁଜିୟମ୍ ପରିସରରେ ଥିବା ଫୁଲ ବଗିଚା ପରିବେଶକୁ ଆହୁରି ଆକର୍ଷଣୀୟ କରୁଛି। ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳ 10.30ରୁ ଅପରାହ୍ନ 4.30 ମଧ୍ୟରେ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିହେବ।

ନ୍ୟାୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ

ଓଡ଼ିଶାର ନ୍ୟାୟିକ ଇତିହାସକୁ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ କଟକର ଐତିହାସିକ ବାରବାଟୀ ଦୁର୍ଗ ପରିସରରେ ଥିବା ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତିଙ୍କ ଆବାସିକ କୋଠାରେ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି “ମ୍ୟୁଜିୟମ୍ ଅଫ୍ ଜଷ୍ଟିସ” ବା “ନ୍ୟାୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ”। ପୂର୍ବରୁ ଏଠାରେ 2017ରେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ମ୍ୟୁଜିୟମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏକ ଆଧୁନିକ ମ୍ୟୁଜିୟମର ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଆଧୁନିକ ମ୍ୟୁଜିୟମ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ନ୍ୟାୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି । ଏଠାରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର କ୍ରମବିକାଶ, ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସଂପର୍କିତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ସହ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ମାମଲାର ଟ୍ରାଏଲ୍ ଓ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ସମ୍ପର୍କିତ ଅଦାଲତ ରାୟ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆଇନ ଶିକ୍ଷାର ଇତିହାସ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ତଥ୍ୟ ରହିଛି । ଏହାସହ ପୂର୍ବ ସମୟରେ କୋର୍ଟରେ ଆଇନଜୀବୀ ଓ ବିଚାରପତି ପରିଧାନ କରୁଥିବା ପୋଷାକ, ଆସବାବପତ୍ର, ଷ୍ଟାମ୍ପ ଓ ସିଲ୍ ଇତ୍ୟାଦି ରହିଛି। ଏପରିକି ଡିଜିଟାଲ ରୂପରେ ପୁରୁଣା ଦସ୍ତାବିଜକୁ ଏଠାରେ ସଂଗୃହୀତ କରାଯାଇଛି। ସେସମୟରେ ଅଦାଲତରେ କିପରି ମାମଲା ପରିଚାଳନା ହେଉଥିଲା, ତାହାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଛି। ଏପରି ନ୍ୟାୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦ୍ବାରା କେବଳ କଟକ ନୁହେଁ ସାରା ରାଜ୍ୟ ତଥା ଦେଶର ନ୍ୟାୟିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଆଗାମୀ ପିଢି ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ କରି ରଖାଯାଇପାରିଛି ।

ରାଜ୍ୟ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ

ମହାନଦୀର ଦକ୍ଷିଣ କୂଳରେ କଟକର ଯୋବ୍ରାରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିବା “ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ” ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ପୂର୍ବ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ଐତିହ୍ୟକୁ ସ୍ଥାନିତ କରିଛି । ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପ୍ରଥମେ ଯୋବ୍ରା ମରାମତି କାରଖାନା ଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା । ଭୟାନକ ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପରେ 1869 ମସିହାରେ ଇଂରେଜ ଦ୍ବାରା ସ୍ଥାପିତ ଏହି କାରଖାନା 1975 ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇ ଚାଲିଥିଲା। ହେଲେ ଧୀରେଧୀରେ ଏହା ଅବହେଳିତ ଓ ପରିତ୍ୟକ୍ତ ହୋଇ ପଡ଼ିରହିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ 2013 ମସିହାରେ ଏହା ନୌବାଣିଜ୍ୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ରୂପରେଖ ନେଇ ସର୍ବସାଧାରଣ ପାଇଁ ଖୋଲାଗଲା । ଏଠାରେ 11ଟି ଗ୍ୟାଲେରୀରେ ପ୍ରାଚୀନ ଶିଳାଲିପି, ନୌବାଣିଜ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ସାମଗ୍ରୀ, ତଥ୍ୟ, ପ୍ରମାଣ ଓ ଫଟୋଚିତ୍ର ସହ ୱାର୍କସପ୍‌, ଆକ୍ବାରିୟମ, ମିରର୍ ମେଜ୍, ଜେଟି, ଅସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଗ୍ୟାଲେରୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏହାସହ ଆମ୍ପି ଥିଏଟର, ଲାଇବ୍ରେରୀ, ଶିଶୁଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ରୀଡ଼ା ଘର ଏବଂ କାଫିଟେରିଆର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ଇତିହାସରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ପ୍ରତିଟି ନୌଯାତ୍ରାକୁ ଅତି ସ୍ପଷ୍ଟ ଓ ନିଖୁଣ ଭାବେ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ସମସ୍ତ ଗ୍ୟାଲେରୀରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଛି, ଯାହା କଟକ ସହରର ଐତିହ୍ୟକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଛି।

ଓଡ଼ିଶା ମୁଦ୍ରଣ ସଂଗ୍ରହାଳୟ

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସୁରକ୍ଷା, ସମୃଦ୍ଧି ଓ ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାରରେ ମୁଦ୍ରଣ ଶିଳ୍ପର ଅନେକ ଅବଦାନ ରହିଛି। ସେହି ପୁରାତନ ମୁଦ୍ରଣ ଶିଳ୍ପକୁ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ କଟକର ଖପୁରିଆଠାରେ “ଓଡ଼ିଶା ମୁଦ୍ରଣ ସଂଗ୍ରହାଳୟ” ରହିଛି। ଏଠାରେ 50ଟି ପୁରାତନ ଏବଂ ପ୍ରାଚୀନ ମୁଦ୍ରଣ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଛି। ଏହାସହ କମ୍ପୋଜିଙ୍ଗ, ଲେଟର୍ ପ୍ରେସ୍ ମୁଦ୍ରଣ, ପ୍ରି-ପ୍ରେସ୍, ଅଫସେଟ୍ ମୁଦ୍ରଣ, ବନ୍ଧେଇ ଗ୍ୟାଲେରୀରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଧୁନିକ ଓ ବିକଶିତ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଗ୍ୟାଲେରୀ ଏବଂ ପେପର୍ ଗ୍ୟାଲେରୀ ରହିଛି। ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ମୁଦ୍ରଣାଳୟରୁ ସଂଗୃହୀତ ସାମଗ୍ରୀକୁ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ। ଏହାସହ ମୁଦ୍ରଣର ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ ଏବଂ କ୍ରମନ୍ବୟ ବିକାଶ ସମ୍ପର୍କିତ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଉଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ କାର୍ଯ୍ୟ ଦିବସରେ ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିହେଉଛି।

କଟକରେ ଥିବା ଏହି ସମସ୍ତ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଆମର ସମୃଦ୍ଧ ଇତିହାସକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଛି ଏବଂ କଟକକୁ ଏକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ସହରର ରୂପ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ତେବେ ଆମର ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଜୀବନରୁ କିଛି ସମୟ ବାହର କରି ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ଉଚିତ୍ । କାରଣରୁ ଏଥିରୁ ଆମେ ଆମ ଇତିହାସ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ କରିହେବ।

No Comments

Odia Samaj Delhi

June 18, 2024