ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଋତୁ । ଆଉ ଆମ ଓଡ଼ିଶା ହେଉଛି ପ୍ରକୃତିର ଗନ୍ତାଘର । ସେହି ପ୍ରକୃତିର କୋଳରେ ପାହାଡ଼, ଝରଣା, ପଶୁପକ୍ଷୀ ଆଦି ସବୁକିଛି ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ଶୋଭା ପାଆନ୍ତି ଓ ବସବାସ କରନ୍ତି । ଆଉ ଏସବୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ଓଡ଼ିଶାରେ ୪୦୦ରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଜାତିର ପ୍ରାୟ ୨୦ ଲକ୍ଷରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପକ୍ଷୀ ବାସ କରନ୍ତି । ଏଠାରେ ଏମିତି ଅନେକ ବୁଲିବା ସ୍ଥାନ ରହିଛି, ଯେଉଁଠି ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଅନେକ ବିଦେଶୀ ଓ ଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇପାରିବେ।

ଚିଲିକା

ମରାଳ ମାଳିନୀ ନିଳାମ୍ବୁ ଚିଲିକା । ଏହା ହେଉଛି ବିଶ୍ବର ଦ୍ବିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଲବଣାକ୍ତ ହ୍ରଦ ଭାବେ ପରିଚିତ । ଏହାର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଜୈବବିବିଧତା କେବଳ ଦେଶୀ ନୁହେଁ ହଜାର ହଜାର ପ୍ରବାସୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ଶୀତଦିନେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଆଗମନରେ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇଉଠେ ଚିଲିକାର ନଳବଣ । ତେଣୁ ନଳବଣକୁ ‘ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଭୂସ୍ବର୍ଗ’ ଏବଂ ‘ନଳବଣ ଆଇସଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍’ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।  ଅକ୍ଟୋବରରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ଭିତରେ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସୁଅ ଛୁଟିଥାଏ । ତେଣୁ ଏଠାରେ ବାର୍ଡ ୱାଚିଂ ପଏଣ୍ଟ୍ ସହ ବୋଟର ସୁବିଧା କରାଯାଇଛି ।  

ମଙ୍ଗଳାଯୋଡ଼ି

ଓଡ଼ିଶାର କେତେକ ପକ୍ଷୀ ବିହାର ମଧ୍ୟରୁ ମଙ୍ଗଳାଯୋଡ଼ି ସର୍ବଦା ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଆସିଛି। ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ଟାଙ୍ଗି ବ୍ଲକରେ ଅବସ୍ଥିତ ମଙ୍ଗଳାଯୋଡ଼ି ହେଉଛି ଏକ ଆର୍ଦ୍ରଭୂମି । ତେଣୁ ଏଠାକାର ଜଳବାୟୁ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ । ଶୀତଦିନେ ଲକ୍ଷାଧିକ ବିଦେଶାଗତ ପକ୍ଷୀଙ୍କ କଳରବରେ ମୁଖରିତ ହୋଇଉଠେ ଏହି ସ୍ଥାନ । ଏଠାରେ ବୋଟ୍ ଲଞ୍ଚ୍ ବଦଳରେ ପାରମ୍ପରିକ ଡଙ୍ଗାରେ ବସି ମଙ୍ଗଳାଯୋଡ଼ିର ସୁନ୍ଦରତାକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଉପଭୋଗ କରିବା ସହ ଅତି ନିକଟରୁ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କୁ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ପାଆନ୍ତି ।  

ଭିତରକନିକା

ଓଡ଼ିଶାର ଜୈବ ବିବିଧତାର ସବୁଠୁ ବଡ଼ ପରିଚୟ ହେଉଛି କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାର ଭିତରକନିକା । ଏଠାରେ ଦେଶୀୟ ପକ୍ଷୀଙ୍କୁ ବର୍ଷ ତମାମ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏହାର ବଗ ଗହନରେ ଶୀତଦିନେ ଅପେକ୍ଷା ବର୍ଷାଦିନେ ଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ବସା ବାନ୍ଧି ଅଣ୍ଡା ଦେବାର ଦୃଶ୍ୟ ଖୁବ ସୁନ୍ଦର । ଏଠାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସୁବିଧା ପାଇଁ ୱାଚ ଟାୱାର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଠାରୁ ଲକ୍ଷାଧିକ ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥାନ୍ତି । ସେହିପରି ଭିତରକନିକାର ମଠଆଡ଼ିଆରେ କେତେକ ବିରଳ ପକ୍ଷୀକୁ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଠାବ କରାଯାଇଛି ।

ଚାନ୍ଦିପୁର

ଜଳ ଅଦୃଶ୍ୟ ହେବା ଏବଂ ପୁନର୍ବାର ଦେଖାଯିବାର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା ଚାନ୍ଦିପୁର ବେଳାଭୂମି ବାଲେଶ୍ବର ସହରଠାରୁ ମାତ୍ର 16 କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ଆଦ୍ରଭୂମି ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଦ୍ବିତୀୟ ଘର କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ । କାରଣ ଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ପ୍ରିୟ ସ୍ଥାନ ହେଉଛି ଏହି ବେଳାଭୂମି । ଏଠାରେ ପ୍ରାୟ 130 ପ୍ରଜାତିର ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି । ଦେଶୀୟ ପକ୍ଷୀ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ବର୍ଷସାରା ଏଠାରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିବା ବେଳେ ଶୀତଦିନେ ବିଦେଶାଗତ ପକ୍ଷୀଙ୍କ କଳରବରେ ଏହି ସ୍ଥାନ କମ୍ପି ଉଠେ । ଚାନ୍ଦିପୁର ବେଳାଭୂମିରେ ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାର ସବୁଠୁ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟ ହେଉଛି ନଭେମ୍ବରରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ।

ସାତକୋଶିଆ

ବାଘ ପାଇଁ ସାତକୋଶିଆ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା । ଏଥିସହ ଏହା ଘଡ଼ିଆଳ କୁମ୍ଭୀରଙ୍କ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରକୃଷ୍ଟ ସ୍ଥାନ । କିନ୍ତୁ ଶୀତଦିନେ ଆସିଲେ ବିଦେଶାଗତ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଏହା ପସନ୍ଦର ବାସସ୍ଥାନ ପାଲଟିଯାଏ । କାହିଁ କେତେଦୂର ସାତ ଦରିଆ ପାରି କରି ଅତିଥି ପକ୍ଷୀମାନେ ଆସି ସାତକୋଶିଆ ଗଣ୍ଡ ଓ ବାଲୁକା ଶଯ୍ୟାରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି । ତେଣୁ ସାତକୋଶିଆ ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଶୀତଦିନେ ପାଲଟିଯାଏ ପକ୍ଷୀ ଅଭୟାରଣ୍ୟ । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ରଙ୍ଗୀନ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀକୁ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ଶୀତଦିନେ ସାତକୋଶିଆ ବୁଲିବାକୁ ଯାଆନ୍ତୁ।

ମୁଣ୍ଡୁଳୀର ମୟୂର ଭ୍ୟାଲି

କଟକର ମୁଣ୍ଡୁଳୀ ମୟୂରଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ପେଣ୍ଠସ୍ଥଳୀ ପାଲଟିଛି । ମଣିଷ- ମୟୂରର ସମ୍ପର୍କକୁ ଖୁବ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରେ ଏହାର ପରିବେଶ ।  ଏଠାରେ କାହ୍ନା ବେହେରା ନାମକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଗଢିଉଠିଛି ଏହି ମୟୂର ଉପତ୍ୟକା, ଯେଉଁଠାରେ ଏବେ ପ୍ରାୟ 160ରୁ ଅଧିକ ମୟୂର ବାସ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ମୟୂର ଏବଂ କାହ୍ନାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ଏକ ନିଆରା ସମ୍ପର୍କ, ଯାହାକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ପ୍ରତିଦିନ ବୁଲିବା ପାଇଁ ଆସୁଛନ୍ତି ।

କେନ୍ଦୁଝର ବନଖଣ୍ଡ

କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ବନଖଣ୍ଡର ଥିବା ବଡ଼ ବଡ଼ ଜଳାଶୟରେ ଶୀତଦିନେ ଅନେକ ପକ୍ଷୀ ଜଳକ୍ରୀଡ଼ା କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏପରିକି ବିରଳ ବିଦେଶାଗତ ପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଇଥାନ୍ତି । ଏହାସହ ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ଆରମ୍ଭରୁ କୋଡ଼ିପଶା, ବଡ଼ଘାଗରା, କାନଝରୀ, ହତଗଡ଼ ଡ୍ୟାମରେ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଆଗମନ ହୁଏ । ସେହିପରି ଗତ ଦୁଇ ତିନି ବର୍ଷରୁ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ଜଳାଶୟରେ ଦେଶୀ ଓ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଆଗମନ ହେଉଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ରେଡ୍ ହେଡେଡ୍ ଡକ୍ ନାମକ ପକ୍ଷୀ ଶୀତଦିନେ ଆସୁଥିବା ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି ।

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପକ୍ଷୀ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀ

 ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲା ପଞ୍ଚଲିଙ୍ଗେଶ୍ବରର ସଂରକ୍ଷିତ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଆସିଥାନ୍ତି ଅନେକ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ । ଏଠାକୁ ପାଏଡ ଥ୍ରସର ନାମକ ଏକ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ହିମାଳୟରୁ ଆସିଥାନ୍ତି । ସେହିପରି କଟକ ବାଙ୍କୀ ଉପଖଣ୍ଡର ଅରାଚଣ୍ଡା ୱେଟ୍ ଲ୍ୟାଣ୍ଡରେ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପ୍ରାୟ 10 ହଜାରରୁ ଅଧିକ ପକ୍ଷୀଙ୍କର ସମାଗମ ହୋଇଥାଏ । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଏଠାରେ ଦିନକୁ ଦିନ ବିଦେଶାଗତ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମଶଃ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ଗଣନା ଅନୁସାରେ ପ୍ରାୟ 113 ପ୍ରଜାତିର 7 ହଜାରରୁ ଅଧିକ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ଏଠାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି, ଯାହାକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ ।

କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ରାଜନଗର ବ୍ଲକ ଓ ଆଳି ବ୍ଲକ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ରାହ୍ମଣୀନଦୀର ଏକମାଣିଆଠାରେ ନଦୀ ଭିତରେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଭିତରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ବାଲିଡିଆ ଦ୍ବୀପରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ବିଚରଣ କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଗେଣ୍ଡାଳିଆ, ରାଣୀବଗ, ମଝିଆଁ ବଗ, ଛୋଟ ବଗ, ଖଇରା ବଗ, ଅନ୍ଧାରୀ ବଗ, ଦା ବେଣ୍ଟିଆ  ଓ ପାଣିକୁଆ ଆଦି ପକ୍ଷୀ ବସା କରି ଏଠାରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇଥାନ୍ତି ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାନ୍ତି । ଯେଉଁଠି ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ପ୍ରକୃତିକୁ ଉପଭୋଗ କରିବା ସହ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପକ୍ଷୀ ଏବଂ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କୁ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇପାରିବେ ।

ଓଡ଼ିଶାର ବୟନ କଳାର କୌଣସି ତୁଳନା ନାହିଁ । ସୂକ୍ଷ୍ମକାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ସୃଜନାତ୍ମକ କଳା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ଗାଁ ଆଜି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ପାଇଛି । ଏହାର ସଦ୍ୟତମ ଉଦାହରଣ ସାଜିଛି ମାଣିଆବନ୍ଧ ଶାଢ଼ି ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଥିବା କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗାଁ । ନିକଟରେ ବିଶ୍ବ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଦିବସ ଅବସରରେ ହସ୍ତକଳା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଗାଁ ‘ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଗ୍ରାମ’ ଭାବେ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଛି । ହସ୍ତତନ୍ତର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳା ଓ କୁଶଳୀ କାରିଗରଙ୍କ ନିଖୁଣ କାରିଗରୀ ପାଇଁ ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗାଁ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଗୌରବ ଆଣିଛି ।

ସମ୍ବଲପୁରୀ, କୋଟପାଡ଼, ବମକେଇ ପାଟ ପରି ମାଣିଆବନ୍ଧ ଶାଢ଼ିର ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଦେଶରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଚାହିଦା ରହିଛି । କଟକ ଜିଲ୍ଲା ବଡମ୍ବା ବ୍ଳକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗ୍ରାମରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିବାରୁ ଏହା ମାଣିଆବନ୍ଧ ବସ୍ତ୍ର ନାମରେ ଖ୍ୟାତ । ଉତ୍କଳୀୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିମ ପରମ୍ପରା ବହନ କରେ ଏହି ମାଣିଆବନ୍ଧ ବୟନ କଳା । ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଚତୁର୍ଥ ଶତାବ୍ଦୀ ବେଳକୁ ମାଣିଆବନ୍ଧ ବୁଣାକାରମାନେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଦେଶ ସହ ମାଣିଆବନ୍ଧ ଶାଢ଼ି ବ୍ୟବସାୟ କରୁଥିଲେ । ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚାଇନା ପରିବ୍ରାଜକ ହୁଏନସାଂଙ୍କ ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ମାଣିଆବନ୍ଧ ଯୋଡ଼କୁ ବୁଣାକାରମାନେ ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ । ସେହିପରି ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତିଙ୍କ ‘ଛଅ ମାଣ ଆଠ ଗୁଣ୍ଠ’ ଓ ‘ପେଟେଣ୍ଟ୍ ମେଡିସିନ୍’ ଆଦି ଉପନ୍ୟାସରେ ମାଣିଆବନ୍ଧ ହସ୍ତତନ୍ତ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ।

ପାରମ୍ପରିକ ଶୈଳୀରେ ସୂତା ଓ ସିଲ୍କରେ ଭଳିକି ଭଳି ଡିଜାଇନର ଶାଢ଼ି ଓ ବସ୍ତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ମାଣିଆବନ୍ଧ ବୁଣାକାରଙ୍କ ବିଶେଷତ୍ବ । ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗାଁର ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ବୁଣାକାର ଅର୍ଥାତ୍ ମାଣିଆବନ୍ଧ ହସ୍ତତନ୍ତ ଉପରେ ଏମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ତେଣୁ ଗାଁ ଭିତରେ ପ୍ରବେଶ ମାତ୍ରେ ହିଁ କେଉଁଠି ତନ୍ତର ଶବ୍ଦ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ କିଏ କପଡ଼ାରେ ରଙ୍ଗ ଦେଉଥିବାର ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ଆଉ ରଙ୍ଗୀନ ସୂତା ଏବଂ ଭଳିକି ଭଳି ଶାଢ଼ି ଓ ବସ୍ତ୍ରରେ ଗାଁ ପରିବେଶ ଏକଦମ ରଙ୍ଗୀନ ଦେଖାଯାଏ । ତେବେ କାଇଁ କେଉଁ କାଳରୁ କୌଳିକ ବେଉସା ଭାବେ ବୁଣାକାରମାନେ ପିଢି ପରେ ପିଢି ଏହା କରିଚାଲିଛନ୍ତି ଏବଂ ପରିବାରର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ଏଥିରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ପୂର୍ବରୁ ଏଠାରେ ରଙ୍ଗଶାଢ଼ି, ବଉଳ ପାଟ, ଖଣ୍ଡୁଆ ଶାଢ଼ି ଆଦି ନିର୍ମିତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେହବାନ୍ଧ, ରେଖ, ଝରଣା, କାରଗିଲ୍, କୁମ୍ଭ, ରେଖବୁଟି ଆଦି ୫୦ ପ୍ରକାରର ନୂତନ ଶାଢ଼ି ତିଆରି ହେଉଛି । ତେବେ ଏଠାକାର ବୁଣାକାରମାନେ ଶାଢ଼ିରେ ଯୋଡ଼ି ବୁଣା ପଦ୍ଧତିକୁ ଆପଣାଇଥାନ୍ତି, ଯାହା ସେମାନଙ୍କର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କାରିଗରୀ କଳା ।  ଆଉ ଆଜି ବି ସେମାନେ ପ୍ରାକୃତିକ ରଙ୍ଗକୁ ହିଁ ବସ୍ତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ବ୍ୟବହାର କରିଆସୁଛନ୍ତି । ତେଣୁ ମାଣିଆବନ୍ଧ ବସ୍ତ୍ରରୁ ଅତି ସହଜରେ ରଙ୍ଗ ଛାଡ଼େ ନାହିଁ କି ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଥାଏ।  ଏପରିକି ସବୁଠୁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି ମାଣିଆବନ୍ଧ ହସ୍ତତନ୍ତ ବସ୍ତ୍ର ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସୁହାଇଲା ପରି ଦରରେ ମିଳିଥାଏ।  

ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗାଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଗ୍ରାମ ଭାବେ ପୁରସ୍କୃତ ହେବାର ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ ହେଉଛି  ଏଠାରେ ହସ୍ତତନ୍ତ କାରିଗରୀ ସହିତ ଧାର୍ମିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମନ୍ବୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ଗାଁ ପରିବେଶ ଏକ ହସ୍ତତନ୍ତ ଶିଳ୍ପର ଛୋଟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଭାବେ ଅନୁଭବ ହେଉଥିବା ବେଳେ ଗାଁରେ ୧୬ଟି ମନ୍ଦିର ସହ ୧୧ଟି ବୁଦ୍ଧ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ । ଗାଁର ପ୍ରାୟ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ । ଉଭୟ ହିନ୍ଦୁ ଓ ବୌଦ୍ଧର ଅପୂର୍ବ ସମିଶ୍ରଣର ଫଳାଫଳ ହେଉଛି ଏହି ଗାଁର ଉତ୍କୃଷ୍ଚ ବୟନ ଶିଳ୍ପ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହି ଦେଶବିଦେଶରେ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିପାରିଛି ।

ଆଗକୁ ଆସୁଛି ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଋତୁ । ତେଣୁ ଆପଣ ବୁଲାବୁଲି ପାଇଁ ଚାହୁଁଥିଲେ ଓଡ଼ିଶାର ବାନ୍ଧକଳା ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଏହି ମାଣିଆବନ୍ଧ ଗାଁକୁ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ଛୋଟ ଛୋଟ ବ୍ୟବସାୟୀ ଓ ବୁଣାକାରଙ୍କ ହାତ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ କିଣି ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରନ୍ତୁ ।