ସଂଗ୍ରାମ ବିନା ମୁକ୍ତି ତଥା ସ୍ବାଧୀନତା ସମ୍ଭବ ନଥିଲା । ଆଜି ଯେଉଁ ସ୍ବାଧୀନତାର ସ୍ବାଦକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି, ତାହା ବର୍ଷ ବର୍ଷର ସଂଗ୍ରାମ । କାରଣ ସ୍ବାଧୀନତା ହେଉଛି ଦେଶ ଓ ଜାତିର ଅମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପଦ। ଏହାକୁ ପାଇବା ପାଇଁ କେତେକ ଯେ କଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି, ତାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣା । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଡାକରାରେ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀ ଯେତେବେଳେ ସ୍ବାଧୀନତାର ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଝାସ ଦେଇଥିଲେ, ତାହାର ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଇଂରେଜଙ୍କ ବିରୋଧରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଏବଂ ଏହି ମୁକ୍ତିର ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଓଡ଼ିଶାର ଅବଦାନ ଅତି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ।

ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ     

ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ ଗୋରା ସରକାରଙ୍କ କବଳରୁ ମୁକ୍ତିର ଆନ୍ଦୋଳନ 1857 ମସିହାର ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହାର 50 ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ଓଡ଼ିଶାରେ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଇଂରେଜ ସରକାରର ମନମୁଖୀ ଶାସନରେ ଉତ୍ତ୍ୟକ୍ତ ହୋଇ 1817 ମସିହାରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାବେ ମୁଣ୍ଡ ଟେକିଥିଲା ଓଡ଼ିଶାର “ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ” ବା “ଖୋର୍ଦ୍ଧା ବିଦ୍ରୋହ”। ଏହାର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ବକ୍ସି ଜଗବନ୍ଧୁ।  କିନ୍ତୁ ଏହାର ପୁରୋଧା ଥିଲେ ଜୟୀ ରାଜଗୁରୁ, ଯାହାଙ୍କୁ ଇଂରେଜ ସରକାର ଅତି ନିର୍ମମ ଭାବେ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପାଲଟିଥିଲେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଶହିଦ । ଏହାପରେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ଚକ୍ରାନ୍ତରେ ଶିକାର ହୋଇଥିବା ବକ୍ସି ଜଗବନ୍ଧୁ ଅସନ୍ତୋଷ ପାଇକମାନଙ୍କୁ ନେଇ “ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ” ସଂଗଠିତ କରିଥିଲେ। ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବିଦ୍ରୋହର ନିଆଁ ବାଣପୁର, ପିପିଲି ଓ ଗୋପ ସହ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବ୍ୟାପୀଥିଲା । ବକ୍ସି ଜଗବନ୍ଧୁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବା ପରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ ଥମିଥିଲା।

ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ ପରେ ପରେ ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷର ନିଆଁ ଜଳି ଉଠିଲା। କନ୍ଧ, ଭୂୟାଁ, କୋହ୍ଲ ଓ ସାନ୍ତାଳ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଆଦିବାସୀମାନେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ କୁଶାସନ ବିରୋଧରେ ଲଢେଇ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଇତିହାସରେ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିଯାଇଛି। 1856 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଇଂରେଜ ବିରୋଧୀ ଲଢେଇ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ସର୍ବଭାରତୀୟସ୍ତରରେ ଓଡ଼ିଆମାନେ 1857 ମସିହାର ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ

ଗୋରା ସରକାରଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଏବଂ କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ନ କରିବା ହିଁ “ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ”ର ମୂଳକଥା । ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ଓଡ଼ିଶା ଏହି ମହାସ୍ରୋତରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିନଥିଲା। 1920 ମସିହାରେ ନାଗପୁରଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ବାର୍ଷିକ ଅଧିବେଶନରୁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ଓଡ଼ିଶା ଆଗମନ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଆହୁରି ତୀବ୍ରତର କରିଥିଲା। ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସଙ୍କ ସମେତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ, ଭାଗୀରଥି ମହାପାତ୍ର, ନିରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକ, ଯଦୁମଣି ମଙ୍ଗରାଜ, ହରେକୃଷ୍ଣ ମହାତବ ଓ ରମା ଦେବୀ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସଫଳ କରାଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ଅନେକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସ୍କୁଲ ଓ କଲେଜ ଛାଡ଼ି ଥିଲେ ଏବଂ  ଅନେକ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ ମଧ୍ୟ ଚାକିରୀ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।  ସେହିପରି ସାଧାରଣ ଓଡ଼ିଆ ଜନତା ମଧ୍ୟ ବିଦେଶୀ ବସ୍ତ୍ରକୁ ବର୍ଜନ କରିବା ସହ ଖଦୀର ବ୍ୟବହାର ଓ ଚରଖାର ପ୍ରଚଳନ ପାଇଁ ଆଗକୁ ଆସିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି କ୍ରମରେ ବହୁ ସ୍ଥାନରେ କଂଗ୍ରେସ ଆଶ୍ରମ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା।  ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ବହୁ ଲୋକ ଜେଲ୍ ବରଣ କଲେ ଏବଂ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଜେଲ ଭିତରେ ରହିବା ପରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଧିମେଇ ଆସିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରଭାବସ୍ବରୂପ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ପାଇଁ ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିସାରିଥିଲେ।

ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ

ଗାନ୍ଧିଜୀ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ 1930 ମସିହାରେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନର ଡାକରା ଦେଲେ। ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ଦାଣ୍ଡିଯାତ୍ରାର ପ୍ରତିଧ୍ବନି ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ଶୁଣାଯାଇଥିଲା। ଓଡ଼ିଶା ଏକ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ହୋଇଥିବାରୁ ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଦ୍ବାରା ବିଶେଷ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲା । ସେହି ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ 6 ତାରିଖ ଦିନ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ ଓ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସଙ୍କ ନେତତ୍ବରେ 21 ଜଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହୀ କଟକର ସ୍ବରାଜ ଆଶ୍ରମଠାରୁ ଇଞ୍ଚୁଡ଼ି ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଚାନ୍ଦୋଳରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯିବା ପରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସଙ୍କ ନେତତ୍ବରେ ଇଞ୍ଚୁଡ଼ିଠାରେ ଏପ୍ରିଲ 13 ତାରିଖରେ ଲବଣ ଆଇନ ଭଙ୍ଗ କରି ଲୁଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପୋଲିସ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିବା ପରେ ଆଖପାଖ ଗ୍ରାମରୁ ଶହ ଶହ ସଂଖ୍ୟାରେ ସତ୍ୟାଗ୍ରହୀମାନେ  ଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ଏହା ପରେ ଏପ୍ରିଲ 20ରେ ରମା ଦେବୀ ଏବଂ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଶହ ଶହ ମହିଳା ଇଞ୍ଚୁଡ଼ିଠାରେ ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଇଞ୍ଚୁଡ଼ିରେ ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହର ସଫଳ ହେବା ପରେ ଓଡ଼ିଶାର କୁଜଙ୍ଗ, କୁହୁଡ଼ି, ହୁମା, ଜାମକୁଣ୍ଡା, ଇରମ ଚୁଡାମଣି, କାକଟପୁର, ଅସ୍ତରଙ୍ଗ, ଗୋପାଳପୁର ପରି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ଶହ ଶହ ସଂଗ୍ରାମୀଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଲୁଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ଶହ ଶହ, ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଜେଲ ବରଣ କଲେ । ତେବେ ଲବଣ ଆଇନ ଭଙ୍ଗ ସହ ଚୌକିଦାରୀ କରର ବିରୋଧ, ବିଦେଶୀ ବସ୍ତ୍ର ବର୍ଜନ ଏବଂ ନିଶା ନିବାରଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମହିଳାଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଛୋଟ ଛୋଟ ପିଲାମାନେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ। ତେବେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଅନ୍ଦୋଳନ ବହୁ ସଫଳତା ଲାଭ କରିଥିଲା।  ଏହାଦ୍ବାରା ସାଧାରଣ ଜନତା ଇଂରେଜ ଶାସନର କୁଫଳ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ ହୋଇଥିଲେ  ଏବଂ ସ୍ବାଧୀନତା ହାସଲ ପାଇଁ ଜନତା ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇଥିଲେ।

ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ

ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ଥିଲା ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଶେଷ ସଂଗ୍ରାମ। 1942 ମସିହାରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଭାରତ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯିବା ପାଇଁ ଦାବି କରିଥିଲେ ଭାରତୀୟମାନେ। ଏହି ଗଣ ବିପ୍ଳବରେ ଓଡ଼ିଶା ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ଓ ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଦ୍ବିବେଦୀ ଅଗଷ୍ଟ 11 ତାରିଖରେ ମୁମ୍ବାଇ କଂଗ୍ରେସ ଅଧିବେଶନରୁ ଫେରିବା ପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ତୀବ୍ରତର ହୋଇଥିଲା । ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ବହୁ ନେତୃବର୍ଗ ଗିରଫ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଥମିବା ବଦଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ସତ୍ୟାଗ୍ରହୀମାନେ ଆହୁରି ଜୋରଦାର କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ଜେଲ ଦଣ୍ଡ, ଗୁଳିଚାଳନା, ଲାଠିମାଡ଼, ସମୂହ ଜୋରମନା ଏବଂ ନାନା ପ୍ରକାରର ଅତ୍ୟାଚାର ଇଂରେଜଙ୍କର ନିତିଦିନିଆ କାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଆନ୍ଦୋଳନର ବ୍ୟାପକତା କଟକ, ଯାଜପୁର, ବାଲେଶ୍ବର, ଭଦ୍ରକ, ବାସୁଦେବପୁର, ନିମାପଡ଼ା, ବୈପାରିଗୁଡ଼ା, କୋରାପୁଟ, ଢେଙ୍କାନାଳ ଆଦି ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଆଦିବାସୀମାନେ ଅଦ୍ଭୁତ ବୀରତ୍ବ ଦେଖାଇଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କର ନେତା ଲକ୍ଷ୍ମଣ ନାୟକଙ୍କୁ ମିଥ୍ୟା ମାମଲାରେ ଫାଶୀଖୁଣ୍ଟରେ ଝୁଲାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସେହିପରି ଓଡ଼ିଶାର 26ଟି ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ଢେଙ୍କାନାଳ, ତାଳଚେର ଓ ନୟାଗଡ଼ରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ହିଂସାତ୍ମକ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥିଲା।

ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷର ମୁକ୍ତିର ଯାତ୍ରାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ସ୍ବାଧୀନତାର ସଂଗ୍ରାମରେ ଓଡ଼ିଶା ପୂର୍ଣ୍ଣପ୍ରାଣରେ ଝାସ ଦେବାରେ ଗୌରବ ଅର୍ଜନ କରିଥିଲା । ଦେଶ, ଜାତି ଓ ସମାଜ ପାଇଁ ଦେଇଥିବା ଓଡ଼ିଶାର ଅଗଣିତ ନରନାରୀଙ୍କ ବଳିଦାନକୁ ଆଜି ବି ସମଗ୍ର ଦେଶ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ କରି ରଖିପାରିଛି। ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିବା ସଂଗ୍ରାମ ତଥା ବିପ୍ଲବରେ ଓଡ଼ିଶାର ଅବଦାନକୁ ଆମେ ଏହି ବ୍ଲଗରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଜଣାଇବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିଛୁ।  

History has always been an integral part of our life. It shapes our present and keeps us connected to our roots. We all like to dig deep into our history and know about our past in several forms, be it our textbooks, culture, and heritage.

We have monuments that are splendid wonders of our heritage. They carry the sparkle of our rich past. Several heritage sites that we visit have a history to unfurl.

If you are a historian, researcher, travel enthusiast, or a vlogger, Dhauli Shanti Stupa in Odisha is a site you cannot skip. 

Dhauli: The Peace Spot for solace seekers

As heavenly as the structure looks, the surrounding hills and the greenery encircling it add to the charm! The magnificent Dhauli stupa is the testimony that traces Odisha’s journey from its enlightening past to the present.

It is located about 8 km south of the outskirts of Bhubaneswar, atop the Dhauli hills. The famous Daya River flows in its vicinity and has its share in the unforgettable history of Kalinga. Weekends are the best times to relax and go on a long drive with your family and friends. Long drives up the hills make you feel even more ecstatic. So you should also plan a visit to Dhauli and experience the fun of driving through the peaceful roads that lead us to the Peace Pagoda!

It’s a delight for all the selfie freaks and the avid photographers, who would get umpteen spots to capture irresistibly beautiful snaps of nature.

A Heavenly Wonder

The serene-white structure is an architectural splendour that is mesmerizing to look at. However, it also reminds us of the battle of Kalinga that shook the kingdom centuries ago. Kalinga Nippon Sangha and the Odisha government’s collaboration brought the structure to existence to mark the infamous war. It took two years to complete, and the inauguration happened in 1972. It is also known as the ‘Peace’ Pagoda being the biggest proof of Ashoka’s historic journey toward peace.

The Pagoda looks like a creation from heaven, touching our hearts and representing the faith and beliefs of Buddhism in an artistic way through its detailed carvings. The dome-shaped monument consists of five umbrellas, each symbolizing five different aspects of the religion.

As you begin climbing up the stairs, you see the flea markets filled with beautiful artefacts and miniature statues of Buddha and several other items. Shopping becomes fun!

Your visit becomes even more fascinating as you discover the famous rock edicts containing the ancient inscriptions. They are written in the Brahmi script and beautifully depict the teachings of Ashok on non-violence, kindness, and compassion. We get a deep insight into the Mauryan King’s perspective of Dhamma.

We all have certain phases in our life that transform us either for good or for bad. The epic battle led Ashoka to be a man filled with compassion and kindness. The rock edicts reflect the Mauryan King’s epic journey from violence to Dharma. The emperor, once known for his treachery and tyranny, became a guide who led us all toward the good in the aftermath of the war.

Our hearts light up even more when we see Lord Buddha immersed in deep meditation. He has his eyes closed and rests in several yogic postures. Several incidents of his life carved on the stone slabs also draw our attention. People sit on the cool floors during the pleasant evenings and chitchat. Taking selfies with the Lord in the background is a sight there.

.

One of the major highlights of the place is the Elephant rock-cut. Situated above the edicts, it is said to be one of the oldest sculptures in the state. The historians state that one of the rock edicts with the inscription of King Ashok, which says ‘welfare of the whole world’.

History That Speaks Of Blood and Tears

Dhauli Stupa is one of the most popular tourist attractions all across Odisha. Travel enthusiasts and historians are the prime visitors to the Pagoda. While the magnificent architecture is an integral attraction for all, it is the rich history that gives a vivid picture of a series of events that led to the existence of the Peace Pagoda. Several travel enthusiasts and historians are the prime visitors to the place.  

Kalinga was once a horrific battleground soaked in the blood of the innocents. Those merciless killings stained the Daya River with blood streaming down from the surrounding hills.

However, the emperor’s dream to rule over Kalinga began to fade after his eyes witnessed the heart-wrenching scenes of the wounded soldiers profusely bleeding and dying.

There were cries of agony and blood spilled all over the battleground which left an everlasting impact upon the ruler’s heart. He vowed to leave the path of violence and adopt Dhamma, which means ‘to uphold’. He later started practicing Buddhism and led a peaceful life.

Interesting Things at Dhauli

Evenings are the best time to visit the place, as there will be a much-needed respite from the hot sun. You can also witness the light and sound show that has a huge craze.

So when are you planning to visit Dhauli Stupa? Drop your comment in the box below!

The pages of history are adorned with the stories of India’s valiant fight for independence, a tale that continues to inspire and unite every Indian. While many names are celebrated nationwide, there are those whose contributions remain in the shadows, despite their extraordinary sacrifices. As India marks its 76th year of independence, let’s cast a spotlight on the unsung freedom fighters of Odisha, whose unwavering determination and indomitable spirit left an indelible mark on the nation’s journey towards freedom.

Shaheed Madho Singh:

Among Odisha’s fearless leaders, Shaheed Madho Singh shines brightly as a legendary freedom fighter, fueled by his unwavering determination and courage. Madho Singh’s defiance towards British oppression took root when his son-in-law, Narayan Singh, faced injustice at the hands of the British. His audacious act of looting food grain to feed the hungry during a famine marked his resistance against their tyranny.

When the British government imposed heavy taxes on Sambalpur’s kings, Zamindars, and Gountias, Singh vehemently opposed this move and resolved to drive the British out of Sambalpur. He assembled a youth army trained in military warfare, triggering a rise in military tensions. During the 1857 revolt, the rebels stormed Hazaribagh jail to release Surendra Sai. Their strategic capture of Sisodia Ghat severed communication between Sambalpur and Nagpur, thwarting British reinforcements. Despite his valiant efforts, Madho Singh was captured, tried, and eventually hanged by British authorities.

Jambubati Pattnaik:

Hailing from Bargarh, JambubatiPattnaik stands as a beacon of inspiration for generations of women. Her involvement in the freedom movement began in 1930 when she rallied ten women from Sambalpur to join the Salt Satyagraha in Balasore. Displaying unparalleled courage, she hoisted the Tiranga in Barpalli as a symbol of protest against British rule. Pattnaik’s efforts extended to mobilizing women against foreign goods, conducting pickets against liquor shops, and spreading Gandhiji’s message of non-violence.

Despite her arrest alongside her husband and son, her resolve remained unshaken. Following her release, she established an Ashram in Bihar to nurture national consciousness. In 1942, she embraced Gandhiji’s call for “Do or Die” and actively participated in the Quit India Movement, enduring imprisonment. Pattnaik’s legacy lives on, inspiring countless women to follow in her footsteps.

Malati Choudhury:

Born in Angul, Malati Choudhury’s resolute spirit led her on a path of unwavering courage. Joining the freedom movement at a tender age, she participated in Satyagraha and picketed shops selling foreign liquor. Her commitment deepened in 1942 when she actively supported Gandhiji’s “Do or Die” call during the Quit India Movement, leading to her imprisonment for three years.

After her release, Choudhury’s devotion to education spurred her to establish the ‘Utkal Nabajeevan Mandal,’ catering to the needs of underprivileged children. Her tireless efforts earned her accolades and recognition, solidifying her place as an unsung heroine of Odisha’s fight for freedom.

Laxmi Indira Panda:

Laxmi Indira Panda’s life transformed after witnessing her parents’ demise during a British bombardment in Myanmar. Her determination caught the attention of Subhas Chandra Bose, leading her to join the Rani Jhansi Regiment under Captain Lakshmi Sehgal. Trained in combat skills, she collected intelligence across enemy lines.

After the INA’s disbandment, she navigated a tumultuous journey, surviving arrests and adversities. Her contributions continued as she returned to Odisha, setting an example of resilience and strength for generations to come.

Baji Rout:

Baji Rout’s heroic journey began in his childhood in Dhenkanal, fueled by the oppression faced by his community under the British-backed king. The Prajamandal movement gained momentum, and Baji Rout’s determination soared higher after witnessing brutal British atrocities on his fellow villagers. His life was tragically cut short in a scuffle in 1866, making him a legend and an inspiration for all.

As Odisha’s legacy of unsung freedom fighters is unveiled, their stories ignite a spark of pride and reverence. These individuals, whose sacrifices and courage often remained hidden, are now celebrated as symbols of unwavering resolve. Their legacy continues to guide and inspire generations, reminding us of the extraordinary journey towards a free and united India.